Geleneksel Çin Tıbbı içinde uygulanan akupunktur kelime anlamı olarak “iğne batırmak” anlamına gelir ve 4000 yılı aşkın uygulanan bir tedavi yöntemi olduğuna inanılır.
Geleneksel Çin tıbbında vücutta belirli noktalardan geçen enerji kanalları olduğuna inanılmaktadır. Bu kanallardan geçen enerji akımında problemin ortaya çıkması hastalıklara neden olduğu düşünülmektedir.
Bu noktalara uygulanan akupunktur ile bu enerji akımı düzelmekte, vücut dengesinin yeniden sağlanmakta, vücudun kendi kendini iyileştirmesi için harekete geçirilmekte ve böylece kişinin sağlığı düzelmektedir.
Bin yıllarca uygulanan Akupunktur, hem sağlıklı halinde insanı zinde tutmaya yarar, hem de hastalandığında tedavi etmek için kullanılır. Bugün ise kendine has yöntemiyle modern tıbbın üstesinden gelemediği hastalıklar için de bir şifa kapısıdır.
Akupunktur Felsefesi
Akupunktura göre insan vücudu üzerinde damar, lenf ve sinir sistemi dışında aktığına inanılan farklı bir enerjinin daha olduğuna inanılır. Bu enerji akışının yoğunlaşması, tıkanması ve akımın kesilmesi hastalıkların ortaya çıkmasına neden olur.
Tedavi olarak; bu enerji yoğunluğu veya tıkanıklığı yaşanıldığı tespit edilen noktalara iğne batırmak (aku – punktur) suretiyle kanalların açılması ve enerji akışının sağlanması hedeflenir. Neticede iğne batırıldığında hasta da bu enerji akışını bazen elektrik çarpması bazen de akıp giden bir şey olarak vücudunda hisseder.
Akupunktur her ne kadar Çinlilere ait bir tedavi yöntemi olduğuna inanılsa da akupunktur felsefesi içindeki bazı terimler ve uygulama şekli açısından uzak doğudan göçmüş olan biz Türklere ait bir tedavi yöntemi olduğunu iddia etmek yanlış olmayacaktır.
Akupunktur ülkemizde Sağlık Bakanlığı’nca 29 Mayıs 1991 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Akupunktur yönetmeliği ile uygulama alanı ve uygulama kuralları belirlenen bilimsel bir tedavi yöntemi olarak kabul edilmiştir.
Akupunktur ile Tedavi Edilen Hastalıklar
Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) yayınladığı raporlara göre, akupunktur yan etkisi olmayan bir metottur. Akupunktur konusunda dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, bu tedavi yöntemini uygulayan merkezlerin güvenirliğidir. Dünya Sağlık Örgütü yayınlamakta olduğu derginin 1979 Aralık sayısını, Akupunktur özel sayısı olarak çıkarmış ve birçok araştırma sonucunda saptanmış Akupunktur ile tedavi edilebilen hastalıkların listesini yayınlamıştır.
Akupunkturla Tedavi Edilen Hastalıklar (WHO):
Solunum Yolu Hastalıkları:
- Astım
- Bronşit
- Sinüzit
- Larenjit
- Farenjit
- Tonsillit
- Soğuk algınlığı
Sindirim Sistemi Hastalıkları:
- Aft
- Diş Ağrısı
- Gingivit (dişeti yangısı)
- Yemek borusu ve kardia spazmı
- Gastrit
- Ülser
- Kabızlık
- İshal
- Kolit
Üro-genital Sistem Hastalıkları:
- Gece altını ıslatma (Enüresis nokturna)
- Sistit
- Adet düzensizliği
- Ağrılı adet
- Kısırlık (infertilite)
Endokrin Hastalıklar:
- Guatr
- Diabet (şeker hastalığı)
Cilt Hastalıkları:
- Akne
- Sedef (Psöriazis)
- Zona ve sekeli
- Vitiligo
- Ürtiker
- Ekzema
Alışkanlıklar:
- Sigara
- Alkol
Nörolojik Hastalıklar:
- Migren ve diğer baş ağrıları
- Yüz felci (Fascial paralizi)
- Trigeminal nevraji
- Dupuytren kontraktörü
- Kas hastalıkları
- Serebral Palsy
- Meniere hastalığı
Psikiatrik Hastalıklar:
- Stres
- Depresyon
- Uyku bozuklukları
- Psikosomatik hastalıklar
- Kekemelik
- Tikler
Kalp-Damar Hastalıkları:
- Taşikardi
- Ritm bozukluğu
- Hipertansiyon
- Hipotansiyon
Romatizmal Hastalıklar:
- Romatoid Artrid
- Behçet
- Lupus
- Raynaud hastalığı
- Tennis elbow
- Artozlar (kireçlenme)
- Boyun-bel-diz ağrıları
Alerjiler
Diğer Rahatsızlıklar:
- Kronik yorgunluk
- El-ayak yanmaları
- Aşırı terleme
- Sellülit
- Obezite (şişmanlık)
WHO (Dünya sağlık Örgütü) tavsiyesi dışında sık kullanılan diğer hastalıklar:
Stres, obezite (şişmanlık), aşırı zayıflık, bağımlılıklar (sigara, alkol), baş ağrıları, boyun fıtığı, bel fıtığı, kas ağrıları, alerjik nezle, alerjik astım, sinüzit, spastik kolit, kronik kabızlık, ishal, gece işemesi, yüz felci, trigeminal nevralji (yüz ağrısı), intercostal nevralji, zona, ürtiker, histeri, impotans, cinsel soğukluk, adet düzensizliği, lokal saç dökülmesi, gastrit, hıçkırık, esansiyel hipertansiyon, hipotansiyon, dirsek, boyun, omuz, kol ağrıları, artroz (eklem kireçlenmeleri).
Kanser Tedavisinde Akupunktur Kullanımı
Kanserle ilişkili ağrıların tedavisinde kullanılan akupunktur, kemoterapiye bağlı bulantı ve kusma şikayetlerinde, tedaviden ve hastalığın kendisinden kaynaklanan halsizlik, anksiyete, stres ve duygu durum değişikliklerinin tedavisinde fayda sağlamaktadır. Kanserle ilişkili sıcak basmalarında, ağız kuruluğu tedavisinde, lenfödem ve nefes darlığı tedavisinde akupunkturun olumlu etkileri görülmektedir.
Akupunkturu Doktor Yapar
Akupunktur işlemine başlanmadan, hastanın akupunkturist doktor tarafından öyküsü alınır. Hasta muayene edilir, gerekli laboratuvar ve görüntüleme tetkikleri yapılır. Hastanın yaşı, yaşam stili, beslenme durumu, uyku düzeni, genel durumu, hastalıkları, belirtileri, aldığı tedaviler, tedavilere bağlı yan etkiler gibi birçok faktör göz önünde bulundurularak bir tedavi planı hazırlanır. Seansların sayısı, süresi ve uygulanacak yöntem belirlenir.
Akupunktur Çeşitleri
Vücut Akupunkturu
Vücut Akupunkturu tüm organların düzenli çalışmasını sağlar. Metabolizmayı düzenleyerek bedenin elektriksel dengesini sağlamaktadır.
Akupunkturda her organın kendine ait bir elektriksel kanalı olup, tedavi sırasında bu kanallar içindeki enerji akışı ve enerjinin birbirlerine sırasıyla olan aktarımları dengelenmeye çalışılır. Vücudun kendini sürekli yenileme ve dış etkenlere karşı dengede tutma kabiliyeti uyarılır.
Vücutta bulunan 12 ana ve 2 ekstra meridyen aracılığı ile dolaşan Qi enerjisi akupunktur tedavisi ile dengelenir.
Kulak Akupunktur
Fransız bilim insanı Dr. Paul Nogier tarafından 1970 yılında öner sürülen bir tedavi yöntemi başta Avrupa olmak üzere tüm dünyada kabul görmüş etkili bir tedavi aracı olmuştur. Aurikulomedisin, Aurikuloterapi olarak da isimlendirilir.
Aynen vücutdaki akupunktur noktaları gibi kulak kepçesi üzerindeki noktalar vasıtasıyla da vücutdaki hastalıkların ve/veya fonksiyon bozukluklarının ortadan kaldırılmasında kullanılmaktadır.Bu tedavinin gerçekleşmesindeki temel mekanizma kulak kepçesi üzerinde bulunan noktaların beyinle direkt ilişkili olan sinir bağlantılarını uyararak beyine ileti sağlaması ve yine karşılık olarak beyinden kalkan reflex cevabın ise vücutta ilgili organda etki ederek iyileşmeyi sağlayacak organlara ait semptomların ve fonksiyonların düzelmelerini sağlaması ile mümkün olmaktadır.
Vücut akupunkturuna göre tedavi amacıyla daha sık kullanılan hastalıklar: hormon düzensizlikleri, omurga ve iç organlara ait problemler, eklem sorunlarının desteklenmesi, ağrılı tabloların giderilmesi, sigara bağımlılığı tedavisi, kilo problemlerinin tedavisinde, iştahın sorunlarının giderilmesi, depresyon, çocuklarda gece işemelerinde, alerji tedavilerinde, gebelik bulantılarında, uyku problemlerinde ve daha bir çok rahatsızlık ve onlara ait semptomların tedavisinde.
Lazer Akupunktur
Lazer bir ışıktır. Bildiğimiz, kullandığımız ışığın konsantre edilmiş hali olduğu söylenebilir. Bazı hastalıkların tedavisinde ya da kimi zaman hastanın tercihi doğrultusunda iğne yerine lazer kullanılmakta, iğne batırılarak uyarı yapılacak noktaya lazerle uyarı verilmektedir. Özellikle ameliyatlar ve kazalar sonrası kalan izlere karşı lazerle akupunktur son derece etkili sonuçlar vermektedir. Ayrıca, çocukların tedavisinde iğneye alternatif olmaktadır.
Elektro Akupunktur
İğne batırıldıktan sonra beklenen sürede bu iğnelere belirli frekanslarda akım göndererek iğnenin etki gücünün arttırılmasına dayanır. Bu konu tamamen ortada olup etki hastadan hastaya değiştiği için pek yaygın bir kullanımı yoktur. Genelde kas iskelet sistemi rahatsızlığı olanlarda daha çok tercih edilen bir yöntemdir.
Akupress
Akupunktur noktalarının parmakla bastırılması yine o noktada bir uyarılma sağlar ve böylece iğne batırmadan da tedavi sağlanmaya çalışılır. İğne kadar etkili olmayan bu yöntem kişinin kendisi tarafından mevcut ağrısını geçici süre ile geçirmek üzere uygulanan en sık yöntemdir.
Moksa Akupunktur
Artemisya Vulgaris dediğimiz bir bitkinin yakılması ile o noktaya ısı enerjisi yayılması esasına dayanır. İğne batırılması gereken yere bu bitki yakılarak yanaştırılır ve o noktanın ısınması sağlanır. İğne batırmaya benzer bir etki oluşturulmuş olur.
Moksa, Moxa, Moksabisyon isimleriyle anılır.
Skalp Akupunkturu
Kafanın saçlı deri bölgesine uygulanan akupunktur şeklidir. Japon Dr. Yomamato tarafından ortaya konan YNSA (Yomamato New Scalp Acupunture) ile yine akupunktura özgü bir tedavi sağlanmaktadır.
Diğer MikroSistem Akupunkturları
MAPS (micro-acupuncture system) olarak geçer ve vücut üzerinde çeşitli bölgelerin tüm vücudu yansıttığına inanılır. El bölgesi, karın bölgesi gibi bölgelerin tüm vücudu yansıttığı varsayımına dayanan tedavi yöntemleridir.